गोरक्षनाथ-राजकीय-संस्कृत-महाविद्यालयः नाहनम्

GORAKSHNATH GOVT. SANSKRIT COLLEGE NAHAN

(Affiliated to Himachal Pradesh University Shimla)
Under Education Dept. of HP Govt.

Azadi ka Amrit Mahotsav
G20
Swachh Bharat Abhiyan

Syllabus

Four subjects of Sanskrit are compulsory in the pre-classical classes. These are grammar, poetry, drama, philosophy, etc. In addition, essays, translations, prose, poetry and elective subjects can be selected by choosing one of English and Hindi histories.

Shastri and Prak-Shastri

Grammar literature is compulsory for students of all classes. Some of the other subjects of Vedic philosophy and astrology are chosen as elective subjects. for the sake of a distinguished scientist. Similarly, the four subjects of Sanskrit are equal to the Bachelor of Arts classsWhat we have in the histories of RahEthics-English and Hindi, there is an option to choose one of the others. Only students studying two subjects in the Bachelor of Arts will be eligible for the title of Distinguished Scholar.

List of certificates required for admission to Prak-Shastri and Shastri classes :

The details of the subjects and the underlying courses are as follows :


प्राक-शास्त्री Prak-Shastri

प्राक्शास्त्रिप्रथमवर्षम्
Prak-Shastri (1st Year)
अनिवार्यविषया: Compulsory Topics
Sr. No. Letter Subject Prescribed Text
1 प्रथमं पत्रम् व्या:करणम् लघुसिद्धान्तकौमुदी (पूर्वार्धः)
2 द्वितीयं पत्रम् काव्यनाटकम् रघुवंशस्य प्रथमद्वितीयसर्गौ,स्वप्नवासवदत्तम्, वृत्तरत्नाकरः
3 तृतीयं पत्रम् निबन्धानुवादः तथाच गद्यं पद्यम् अनुवादचन्द्रिका, हितोपदेशः, अमरकोषः
4 चतुर्थं पत्रम् दर्शनम् तर्कसङ्ग्रहः, ईशावास्योपनिषद् श्रीमद्भगवद्गीता (1-2 अध्या:यः)
ऐच्छिकविषया: Elective subjects
Sr. No. Letter Subject Prescribed Text
1 पञ्चमं पत्रम् आङ्ग्लम् हिमाचलप्रदेशशिक्षापरिषद्- (बोर्ड)द्वारा+1 कक्षाया:ः कृते निर्धारितः पाठ्यक्रमः
2 षष्ठं पत्रम् हिन्दी-राजनीतिशास्त्र-इतिहासेषु अन्यतम् हिमाचलप्रदेशशिक्षापरिषद्- (बोर्ड)द्वारा+1 कक्षाया:ः कृते निर्धारितः पाठ्यक्रमः

प्राक्शास्त्रिद्वितीयवर्षम्
Prak-Shastri (2nd Year)
अनिवार्यविषया: Compulsory Topics
Sr. No. Letter Subject Prescribed Text
1 प्रथमं पत्रम् व्या:करणम् लघुसिद्धान्तकौमुदी (उत्तरार्धः)
2 द्वितीयं पत्रम् काव्यनाटकम् कुमारसम्भवम् 1-2 सर्गौ, भारतविजयनाटकम्, काव्यदीपिका
3 तृतीयं पत्रम् निबन्धानुवादः तथाच गद्यं पद्यम् अनुवादचन्द्रिका, हितोपदेशः, संस्कृतगद्यमन्दाकिनी
4 चतुर्थं पत्रम् दर्शनम् कठोपनिषद्, श्रीमद्भगवद्गीता सर्गाः 3,11,12,14 संस्कृतसाहित्यपरिचयः
ऐच्छिकविषया: Elective subjects
Sr. No. Letter Subject Prescribed Text
1 पञ्चमं पत्रम् आङ्ग्लम् हिमाचलप्रदेशशिक्षापरिषद्- (बोर्ड)द्वारा+2 कक्षाया:ः कृते निर्धारितः पाठ्यक्रमः
2 षष्ठं पत्रम् हिन्दी-राजनीतिशास्त्र-इतिहासेषु अन्यतम् हिमाचलप्रदेशशिक्षापरिषद्- (बोर्ड)द्वारा+2 कक्षाया:ः कृते निर्धारितः पाठ्यक्रमः

शास्त्री Shastri

शास्त्रिप्रथमवर्षम्
Shastri (1st Year)
अनिवार्यविषया: Compulsory Topics
Sr. No. Letter Subject Prescribed Text
1 SHT-A-I (Major/core-I) व्या:करणम् वैया:करणसिद्धान्तकौमुदी- संज्ञा-परिभाषा-सन्धि-षड्लिङ्गप्रकरणानि शब्दरूपप्रकरणम्
2 SHT-A-II (Major/core-II) व्या:करणम् वैया:करणसिद्धान्तकौमुदी-कारक-स्त्रीप्रत्यय-प्रकरणे पाणिनिय शिक्षा
3 SHT-B-II (Major/core-II) साहित्यम् अभिज्ञानशाकुन्तलम् 1-4 अङ्काः, हिमाचलवैभवम् 1 निसर्गः,वृत्तरत्नाकरः तृतीय-अध्या:यः
4 SHT-B-II (Major/core-II) साहित्यम् शिवराजविजयम् प्रथमविरामः,1-2 निश्वासः, मेघदूतम्( पूर्वमेघः), रचनानुवादः।
ऐच्छिकविषया:(त्रिषु विषयद्वयं चेतव्यम्) Elective subjects(Two of the three topics should be noted)
Sr. No. Letter Subject Prescribed Text
1 SHT-C-I (Major/core-I) दर्शनम् कणादगौतमीयम् ( सम्पूर्णम्)
2 SHT-C-II (Major/core-II) दर्शनम् सांख्यकारिका (सम्पूर्णम्)
3 SHT-D-I (Major/core-I) वेदः ऋक्सूक्तसंग्रहः, ऋग्वेदसम्बन्धित-आरण्यक-उपनिषद्-ब्राह्मणानां परिचयः, वेदाङ्गपरिचयः
4 SHT-D-II (Major/core-II) वेदः निरुक्त-1,2,7 इत्येते अध्या:या:ः,ऋग्वेदभाष्यभूमिका (वेदाङ्गभागमात्रम्)
5 SHT-E-I (Major/core-I) ज्योतिषम् बृहद् –अवक-होडाचक्रम(सम्पूर्ण), गोलपरिभाषा
6 SHT-E-II (Major/core-II) ज्योतिषम् ताजिकनीलकण्ठी
विशिष्टशास्त्रिनिमित्तम् ऐच्छिकविषया: Optional subjects for the sake of a specific scientist
1 English Anyone Of DSC Courses(6Credits) Equivalent Examination Of B.A. as H.P.U.
2 Anyone Of Hindi, Pol.Sci.etc. Anyone Of DSC Courses (6Credits) Equivalent Examination Of B.A. as H.P.U.

शास्त्रिद्वितीयवर्षम्
Shastri (2nd Year)
अनिवार्यविषया: Compulsory Topics
Sr. No. Letter Subject Prescribed Text
1 SHT-A-III (Major/core-III) व्या:करणम् वैया:करणसिद्धान्तकौमुदी- भवादिगणः, समासप्रकरणम्, धातुरूपाणि।
2 SHT-A-IV (Major/core-IV) व्या:करणम् वैया:करणसिद्धान्तकौमुदी- अदादिगणम् आरभ्य चुरादिगणपर्यन्तम्, प्रक्रिया:ः ( णिजन्त-सनन्त-यङन्त-नामधातु, आत्मनेपदम्) धातुरूपाणि च
3 SHT-B-III (Major/core-III) साहित्यम् उत्तररामचरितम् 1 – 4 अङपर्यन्तम्, साहित्यदर्पणस्य प्रथमद्वितीयपरिच्छेदौ तृतीयपरिच्छेदस्य 35- 80 कारिकाः विहाय तथाच षष्ठपरिच्छेदः 47-312 कारिकाः विहाय।
4 SHT-B-IV (Major/core-IV) साहित्यम् कादम्बरी कथामुखे शुकनासोपदेश, किरातार्जुनीय (प्रथमःसर्गः) निबन्धः अनुवादश्च
ऐच्छिकविषया: (त्रिषु विषयद्वयं चेतव्यम्) Elective subjects(Two of the three topics should be noted)
Sr. No. Letter Subject Prescribed Text
1 SHT-C-III (Major/core-III) दर्शनम् योगसारसङ्ग्रहः(सम्पूर्णः), मुण्डकोपनिषद्
2 SHT-C-IV (Major/core-IV) दर्शनम् अर्थसङ्ग्रहः सम्पूर्णः
3 SHT-D-III (Major/core-III) वेदः शुक्लयजुर्वेदस्य 14तमः,31तमः,40 तमः अध्या:यः, यजुर्वेदसम्बद्धशाखानां, ब्राह्मणानां, आरण्यकानां, उपनिषदां च परिचयः।
4 SHT-D-IV (Major/core-IV) वेदः स्वरप्रक्रिया:प्रकाशः (1तमात् 4 प्रकाशपर्यन्तम्) यज्ञवल्क्यशिक्षा।
5 SHT-E-III (Major/core-III) ज्योतिषम् जातकालङ्कारः ( सम्पूर्णः)
6 SHT-E-IV (Major/core-III) ज्योतिषम् मुहूर्तचिन्तामणिः(संस्कारविवाहप्रकरणौ) उडुदायप्रदीपः (सम्पूर्णः)।
विशिष्टशास्त्रिनिमित्तम् ऐच्छिकविषया: Optional subjects for the sake of a specific scientist
1 English Anyone Of DSC Courses(6Credits) Equivalent Examination Of B.A.II as H.P.U.
2 Anyone Of Hindi, Pol.Sci.etc. Anyone Of DSC Courses (6Credits) Equivalent Examination Of B.A.II as H.P.U.

शास्त्रितृतीयवर्षम्
Shastri (3rd Year)
अनिवार्यविषया: Compulsory Topics
Sr. No. Letter Subject Prescribed Text
1 SHT-A-V (Major/core-V) व्या:करणम् कृदन्तप्रकरणम्(मध्यसिद्धान्तकौमुदी),महाभाष्यम्(प्रथमाह्निकम्) लिङ्गानुशासनम्।
2 SHT-A-VI (Major/core-VI) व्या:करणम् तद्धितप्रकरणम् (मध्यसिद्धान्तकौमुदी), उणादिप्रकरणम्( मध्यसिद्धान्तकौमुदी)
3 SHT-B-V (Major/core-VI) साहित्यम् संस्कृतसाहित्येतिहासः,नैषधीयचरितम्( प्रथमः सर्गः)
4 SHT-B-VI (Major/core-VI) साहित्यम् काव्यप्रकाशः1,2,3,4( शान्तरसपर्यन्तम्), 8,9,10 उल्लासाः
ऐच्छिकविषया: (त्रिषु विषयद्वयं चेतव्यम्) Elective subjects(Two of the three topics should be noted)
Sr. No. Letter Subject Prescribed Text
1 SHT-C-v (Major/core-v) दर्शनम् वेदान्तसारः, माण्डूक्योपनिषद् ।
2 SHT-C-VI (Major/core-VI) दर्शनम् नास्तिकदर्शनम्, भारतीयदर्शनम्, अध्या:त्मविवेचनम्।
3 SHT-D-V (Major/core-V) वेदः अथर्ववेदस्य भूमिसूक्तम्,अथर्ववेदस्य संहिता-ब्राह्मण-आरण्यक-उपनिषदां परिचयः
4 SHT-D-VI (Major/core-VI) वेदः वैदिकसाहित्येतिहासः, पारस्करगृह्यसूत्रम्।
5 SHT-E-V (Major/core-V) ज्योतिषम् बृहज्जातकम् (1 तः 6 पर्यन्तम् अध्या:या:ः), भारतीयज्योतिषशास्त्रस्येतिहासः
6 SHT-E-VI (Major/core-VI) ज्योतिषम् सूर्यसिद्धान्तम्( चन्द्रग्रहणाधिकारपर्यन्तम्)
विशिष्टशास्त्रिनिमित्तम् ऐच्छिकविषया: Optional subjects for the sake of a specific scientist
1 English Anyone Of DSC Courses(6Credits) Equivalent Examination Of B.A.II as H.P.U.
2 Anyone Of Hindi, Pol.Sci.etc. Anyone Of DSC Courses (6Credits) Equivalent Examination Of B.A.II as H.P.U.